کدام یک اشتباه کردند؟(جنگ جمل)

همه از جنگ جمل آگاهیم. جنگی که عائشه بنام خونخواهی عثمان به همراه طلحه و زبیر علیه علی(ع) به راه انداخت. در این میان شیعه تکلیفش را می داند، عائشه اشتباه کرد و در مقابل علی(ع) به عنوان خلیفه و امام خود ایستاد. اما اگر این موضوع را از اهل سنت بپرسیم که در این ماجرا چه کسی مقصر است، خواهند گفت که این موضوع را به خدا می سپاریم.

شیعه تکلیفش را روشن کرده، چون انتصاب ولایت و امامت را از سوی پروردگار می داند. اما اهل سنت چه؟

آنان هیچ کدام را نمی توانند مقصر قلمداد کنند. زیرا اگر عائشه بنت ابوبکر و همسر رسول خدا را که به عنوان ام المؤمنین می شناسند، مقصر قلمداد کنند، که دیگر از وی چیزی باقی نخواهد ماند. عائشه بود که در نزد مردم مدینه و در مسجد النبی شهادت داد که: «رسول خدا فرمود که برای اهل بیتم ارثی باقی نخواهم گذاشت» و از این شهادت به نفع پدرش در ماجرای خلافت استفاده کرد؛ و این تقصیر در جنگ جمل می تواند ثابت کند که وی می توانسته در امور دیگر اشتباه کند و احتمال این هم است که نقل وی یک حدیثی جعلی باشد ـ از نظر شیعه این نقل وی جعلی است ـ. نیز چگونه است که ام المؤمنین ـ یعنی مادر همه مسلمین ـ باعث ریخته شدن خون هزاران مسلمان که نقش فرزندان بیگناهش را داشته، شده است؟ آیا وی شایستگی این عنوان را دارد؟

از سوی دیگر نمی توانند علی(ع) را مقصر قلمداد کنند. زیرا از نگاه اهل سنت علی(ع) برگزیده جماعت مسلمان است، نه خدا! اگر در اینجا بخواهند که علی(ع) را مقصر قلمداد نمایند، آن وقت عمر هم با آن جمله مشهور لولاعلی لهلک العمر زیر سؤال می رود. زیرا وقتی کسی به خطا به جنگ رفته، احتمال اینکه در امور قبلیش هم اشتباه کرده باشد، بسیار است و این یعنی اینکه عمر هم برای عنوان این عبارت اشتباه کرده است و نباید در برخی امور با کسی که ممکن است اشتباه کند، مشورت می کرده است. پس ابوبکر هم اشتباه کرده که عمر را به جانشینی خود منصوب کرد. زیرا عمر معترف به پایین بودن جایگاه خود نسبت به حضرت علی(ع) است. بنابراین عمر که خود اشتباه انتخاب شده، حق نداشته شورایی را برای تعیین خلیفه بعد از خود انتخاب نماید. پس خلافت عثمان هم اشتباه بوده است. بنابراین مردم در آن شرایط بحرانی که اسلام نوپا بوده و نیاز به مفسرین کاملی در امور دینی دارند، نمی توانستند خودشان خلیفه را انتخاب کنند. در نتیجه شورای مورد نظر اهل سنت (شورای سقیفه) زیر سؤال می رود. این است آن دلیلی که اهل سنت را وادار کرده که در این مورد کار را به خدا بسپارند و عنوان کنند که پرداختن به این موضوع باعث می شود که مسلمین از راه راست منحرف شوند. (منظورشان از راه راست، اشتباه بارزشان در مورد انتخاب خلیفه است)